TETUN
MINISTÉRIU EDUKASAUN KONTINUA SENSIBILIZA MATÉRIA VIOLÉNSIA BAZEIA BA JÉNERU BA ESTUDANTE SIRA
Likisá - Kinta-feira, 11 Setembru 2025
Ministériu Edukasaun liuhosi Diresaun Nasionál Planu, Orsamentu no Estatístika Kontinua sensibiliza formasaun kona-ba violénsia bazeia ba jéneru ba estudante sira iha eskola ESG Hu Iso Lara Iso Munisípiu Likisá.
Hafoin remata abertura ba sensibilizasaun Diretór Eskola Sr. Domingos Ramos hateten, Sensibilizasaun ne'e atu partilla informasaun ba estudante no mestre sira hodi fó koñesimentu báziku kona-ba Igualdade Jéneru no orientasaun atu relata kazu Violénsia sira karik akontese iha Ambiente Eskola nomós respeita malu bainhira tuir prosesu ensinu-aprendizajen insentivu ho kualidade no inkluzivu.
“Kria relasaun amizade ne’ebe di’ak entre manorin no kanorin sira, ne’ebé iha ligasaun ho respeitu hodi bele halakon forma diskriminasaun oi-oin entre labarik sira iha ambiente eskola”
Entretantu, Reprezentante Diresaun Nasionál Planu Ministeriu Edukasaun, Fasilitadór Sr. Nazário Jorge Pereira subliña tan katak, “Ita hala’o ona Sensibilizasaun iha Ensino Sekundáriu hotu iha Territóriu Nasionál ho Objetivu oinsá Estudante sira bele koñese no komprende di’ak liután Violénsia sira kona-ba Jéneru, hanesan Asédiu seksuál no nia Definisaun sira hodi nune’e sira bele hatene oinsá halo asaun karik sira hasoru situasaun hirak-ne’e. Transforma no muda hahalok no norma sosiál sira atu bele promove iha nivel komunidade no inter-pesoál hodi prevene violénsia bazeia ba jéneru”.
“Ita mós sei partilla informasaun sira kona-ba Saúde Selsuál oinsá kuidadu no hadook-an husi moras hada’et seksuál hanesan HIV SIDA”
Sensibilizasaun ida-ne’e hala’o loron tomak, no Partisipa husi Diretór Eskola, Superintendente Munisípiu Likisá, Profesór no mós Estudante sira.
PORTUGUES
MINISTÉRIO DA EDUCAÇÃO CONTINUA AÇÕES DE SENSIBILIZAÇÃO SOBRE VIOLÊNCIA BASEADA NO GÉNERO JUNTO DOS ESTUDANTES
Liquiçá, quinta-feira, 11 de Setembro de 2025 – O Ministério da Educação, através da Direção Nacional de Plano, Orçamento e Estatística, prosseguiu hoje com ações de sensibilização sobre violência baseada no género dirigidas a estudantes da Escola Secundária Geral Hu Iso Lara Iso, no Município de Liquiçá.
Na abertura da sessão, o Diretor da Escola, Sr. Domingos Ramos, destacou que a iniciativa visa partilhar informações com estudantes e professores, transmitindo conhecimentos básicos sobre igualdade de género e orientações sobre como reportar eventuais casos de violência no ambiente escolar, reforçando simultaneamente o respeito mútuo durante o processo de ensino-aprendizagem de forma inclusiva e de qualidade.
“É fundamental criar relações de amizade saudáveis entre professores e alunos, sustentadas no respeito, para eliminar práticas de discriminação entre os jovens no espaço escolar”, sublinhou.
Por sua vez, o facilitador e representante da Direção Nacional de Plano do Ministério da Educação, Sr. Nazário Jorge Pereira, referiu que estas sessões de sensibilização já foram realizadas em todas as escolas de ensino secundário do território nacional, com o objetivo de dotar os estudantes de conhecimento e compreensão sobre várias formas de violência de género, incluindo assédio sexual e as suas definições, permitindo-lhes saber como agir perante estas situações.
“Queremos transformar comportamentos e normas sociais, promovendo mudanças a nível comunitário e interpessoal para prevenir a violência baseada no género. Além disso, partilhamos também informações sobre saúde sexual, cuidados de prevenção e tratamento de doenças de transmissão sexual, como o HIV/SIDA”, acrescentou.
A ação de sensibilização decorreu ao longo de todo o dia, contando com a participação do Diretor da Escola, do Superintendente Municipal de Liquiçá, professores e estudantes.
#Jornalista – Nívio
#Fotografia – Saturnino